از زمان تکامل محصولات دیجیتالی، مسیر کلی طراحان محصول این بود که از نقش عمومی خود فاصله گرفته و این حوزه را وارد دنیایی تخصصی‌تر کنند. شاید قبلا کارها تنها با استخدام یک طراح و یک توسعه دهنده به خوبی انجام می‌شد. اما حالا نقش و مسئولیت یک طراح دیجیتال بسیار پیچیده‌تر شده است. این پیچیدگی، ناشی از تخصصی‌تر شدن این حوزه است. در نتیجه، امروزه عناوین شغلی بسیاری را در این حوزه مشاهده می‌کنیم. از محقق و استراتژیست تجربه کاربری گرفته تا طراحان تجربه کاربری و البته، طراحان رابط کاربری. طراحان محصولات و حتی طراحان سرویس‌ها و خدمات ارائه شده را هم می‌توان در این دسته قرار داد. اما واقعا تفاوت طراح محصول و طراح تجربه کاربری در چیست؟
این تحولات می‌تواند باعث سردرگمی بسیاری از تازه‌واردان به این حوزه شود. مثلا، خیلی‌ها هنوز به طور دقیق نمی‌توانند بین طراح محصول و طراح تجربه کاربری تفاوتی قائل شوند. گیر کردن بین دو راهی‌هایی از این دست، به خصوص برای کسانی که به دنبال استخدام افرادی در حوزه طراحی هستند، زیاد پیش می‌آید.
تفاوت طراح محصول و طراح تجربه کاربری
فرض کنید یکی از افراد متقاضی استخدام، ادعا می‌کند که طراح ماهری در زمینه تجربه کاربری است و دیگری، خود را استاد طراحی محصول می‌داند! در این میان، شما نمی‌دانید باید کدام یکی از آن‌ها را استخدام کنید؛ چون تفاوتی بین این دو حوزه نمی‌بینید. کدام یک از آن‌ها برای طراحی سایت بهتر هستند؟ کدامشان می‌توانند کمک موثرتری برای شما باشند؟ در این مطلب استارتاپت، قصد داریم به شما کمک کنیم که تا در درک تفاوت طراح محصول و طراح تجربه کاربری دیگر گرفتار چنین مشکلاتی نشوید.
فرایند طراحی
در ابتدا بهتر است نگاهی به چرخه حیات فرایند طراحی محصولات دیجیتالی بیندازیم. در تصویر بالا، فرایند عمومی طراحی را مشاهده می‌کنید. این فرایند، یک روند تکراری است که لزوما به صورت خطی پیشرفت نمی‌کند. هر مرحله از این فرایند، مبتنی بر یک رویکرد کاربرمحور، اصول شناختی، بینش‌های تجاری و فعالیت‌های دیگری است که به طراحان کمک می‌کند تا درک بهتری از کار خود داشته باشند.
چیزی که اهمیت دارد این است که نیازهای کسب و کار خود را همواره همتراز با نیازهای مشتریان، مورد توجه قرار دهیم. در ادامه این مطلب، به صورت مجزا به نقش‌ها و مسئولیت‌هایی که متخصصان طراحی محصول و طراحی تجربه کاربری دارند، پرداخته‌ایم.
طراح محصول
در ابتدا به بررسی مسئولیت‌هایی که یک طراح محصول با توجه به تخصصش دارد می‌پردازیم. با مرور این موارد، دیگر می‌دانید که از یک طراح محصول، باید چه انتظاراتی داشته باشید.
نقش و مسئولیت طراح محصول
- داستان‌گویی
- طراحی تجربه کلی یک محصول، کار روی فرایند طراحی از ابتدا تا انتها
- تمرکز بیشتر روی طراحی کلی محصول
- تدوین استراتژی محصول و اجرای آن
- توجه به جنبه طراحی تجربه
اولویت‌ها
- شفافیت و ایجاد راهنما در هنگام انجام اقدامات گیج کننده
- اهداف کاربر + اهداف کسب و کار
- راحتی در طراحی، کاربردپذیری محصول
- استفاده از بهترین راه حل ممکن با کمترین هزینه
مهارت‌ها / تخصص
- کنجکاوی + همدلی
- ارتباطات
- تفکر تحلیلی و انتقادی
- دانش مدیریت پروژه
- ذهنیت استراتژیک + تیزهوشی تجاری
- دانش عمیق درباره محصول و بازار
طراح تجربه کاربری
حالا به بررسی مسئولیت‌ها و اولویت‌های طراحان تجربه کاربری می‌پردازیم تا به خوبی، متوجه تفاوت نقش طراح تجربه کاربری با یک طراح محصول و البته شباهت‌هایی هم که بین آن‌ها وجود دارد، شوید.
نقش و مسئولیت طراح تجربه کاربری
- داستان‌گویی
- طراحی تجربه کلی یک محصول، کار روی فرایند طراحی از ابتدا تا انتها
- ایجاد مدل مفهومی، طراحی تعامل‌پذیر، معماری اطلاعات
- داشتن اطلاعاتی راجع به طراحی رابط کاربری، هماهنگی با توسعه دهندگان و طراحان رابط کاربری
اولویت‌ها
- شفافیت و ایجاد راهنما در هنگام انجام اقدامات گیج کننده
- اهداف کاربر + اهداف کسب و کار
- طراحی کاربر پسند، کاربردپذیری محصول
- ثبات در طراحی
مهارت‌ها / تخصص
- کنجکاوی + همدلی
- ارتباطات
- تفکر تحلیلی و انتقادی
- مهارت تحقیق و جستجو
- مهارت طراحی بصری
- دانش مدیریت پروژه
- ذهینت استراتژیک + تیزهوشی تجاری
- مهارت نوشتاری
طراحان از اشخاصی که فقط بخشی از کار را بر عهده دارند به افرادی تبدیل شده‌اند که می‌توانند مسئولیت تمرکز روی حل مشکلات کسب و کار را هم به عهده بگیرند. گرچه هدف نهایی یک طراح محصول و طراح تجربه کاربری، یکسان است. آن‌ها در نهایت باید از خود بپرسند آیا تجربه‌ای که ایجاد کرده‌اند، موفق به برقراری ارتباط با مخاطب می‌شود یا نه؟! پاسخ این سوال، نشان‌دهنده میزان تاثیر تلاش‌هایی که در مسیر طراحی یک محصول و تجربه کاربری آن صورت گرفته است، خواهد بود. طراح محصول را می‌توان تقریبا نسخه تکامل یافته طراح تجربه کاربری دانست. توجه به همین نکته کوچک هم می‌تواند نشانه‌ای از پیشرفت‌های به وقوع پیوسته در زمینه طراحی باشد.
امروزه تقاضا برای طراحی بسیار گسترده است. از این رو روش‌های مختلفی برای طراحی محصولات به وجود آمده‌اند. دیگر نمی‌توان حوزه طراحی را فقط بخشی متعلق به پشت صحنه کسب و کار دانست. حالا در بسیاری از کسب و کارها، به حوزه طراحی به عنوان یک بخش استراتژیک و ضروری در توسعه محصول، توجه می‌شود. در واقع تکامل نقش طراحان، ناشی از همین تغییر در دیدگاه‌ها است. حالا، تفکر طراحی به گونه‌ای توسعه یافته است که حتی می‌تواند راهی برای پیشرفت در ساختار سازمانی شرکت‌های طراحی هم باشد.
فراموش نکنید اگر طراح محصول یا طراحی تجربه کاربری هستید می‌توانید نظرات و تجربیات خود را از طریق وبسایت یا اینستاگرام استارتاپت با ما به اشتراک بگذارید.