مهارت مکالمه درست مانند هر هنر دیگری به ظرافت، نکته سنجی و ابتکار نیاز دارد. اصولا در هر کار ما، هنری نهفته است و انجام بیشتر کارها بدون به کار گرفتن استعداد و خودنمایی، فقط بیگاری است. چرا بیگاری کنیم، وقتی می‌توانیم هنر خود را به رخ بکشیم.
وقتی بحث هنر سخنوری و مهارت مکالمه به میان میآید، یاد افرادی میافتیم که در این زمینه تخصص دارند. این افراد می‌توانند درباره هر شخص و چیزی صحبت کنند و خیلی راحت، این کار را انجام میدهند. درست است که عده‌ای به طور مادرزادی از این موهبت بهره می‌برند، اما همه این شانس را دارند که مهارت مکالمه خود را توسعه داده و به استاد سخنوری تبدیل شوند.
اهمیت ارتباطات بر کسی پوشیده نیست. بسیاری از نکات لازم برای برقراری ارتباط موثر، در مهارت مکالمه هم کاربرد دارد. ما مقاله دیگری با مضمون اهمیت ارتباطات موثر داریم، که می‌توانید از نکات آن هم بهره ببرید.
مکالمه به نوعی از ارتباط گفته می‌شود که معمولا بیشتر حالت خودانگیخته دارد تا رسمی. ما به هدف ایجاد ارتباط خوشایند و آشنا شدن با افراد جدید، وارد مکالمه می‌شویم. به این ترتیب می‌توانیم تعامل اجتماعی داشته باشیم و در کنار آن، اطلاعات جدیدی هم کسب می‌کنیم. گفتگو می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد، می‌تواند یک مکالمه خردمندانه، مبادله اطلاعات، بحثی دوستانه یا حتی شوخی ظریف باشد.
فقط کمدین‌ها، بازیگران و داستان‌سرایان نیستند که مهارت مکالمه را خوب بلدند. برای اینکه خوب حرف بزنید، لازم نیست حتما از موضوعی پیچیده یا خاص، سخن بگویید. در عوض می‌توانید توانایی به دقت گوش کردن را در خود پرورش دهید، سوالات متناسب با موقعیت بپرسید و به پاسخ سوالات توجه کنید. همه این ویژگی‌ها برای تبهر در سخنوری، ضروری هستند. تمرین دقیق و استفاده از راهنمایی‌ها، می‌تواند به شما کمک کند تا این هنر را در خود پرورش بدهد. ما در این مقاله از استارتاپت نکاتی را درباره تقویت مهارت مکالمه مطرح می‌کنیم.
نکاتی برای بهبود مهارت مکالمه
۱ . نشان دادن علاقه و کنجکاوی
علاقه نشان دهید و کنجکاو باشید. افرادی که ذاتا دیگران را دوست دارند، معمولا به خودشان هم علاقه بیشتری دارند چون بیشتر از دیگران آماده یادگیری و درک مطالب جدید هستند. علاقه نشان دادن، مخاطب را تشویق می‌کند تا با احساس راحتی کند و اطلاعات بیشتری را آزادانه با شما به اشتراک بگذارد. توجه خود را با حفظ ارتباط چشمی و گوش دادن، به مخاطب نشان دهید.
اگر خجالتی هستید و برای نشان دادن صمیمیت به زمان بیشتری نیاز دارید، می‌توانید مکالمه را با سوالات باز شروع کنید یا شخص مقابل را تشویق به توضیح دیدگاهش کنید. به این ترتیب مکالمه آغاز می‌شود و ناگهان خود را در جریان یک مکالمه خوب می‌یابید.
۲. حفظ توازن
اطمینان پیدا کنید که در مکالمه شما تعادل وجود دارد. اگر بیشتر مکالمه توسط یک فرد انجام شود و طرف دیگر سعی در یافتن زمان برای سخن گفتن باشد، مکالمه خیلی زود خسته‌کننده می‌شود. وقتی شخص مقابل، فرصت حرف زدن پیدا نمی‌کند و از اصواتی مانند اوهوم یا آهان استفاده می‌کند، باید گفت که هیچ مکالمه‌ای بین شما وجود ندارد!
وجود نداشتن حرکت پینگ پنگی در حین مکالمه، می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد. گاهی اوقات عصبی بودن باعث پرحرفی شما در گفتگو شده و ممکن است بدون اینکه متوجه شوید، حرف بی‌ربطی بزنید. گاهی در حالت عصبی خشکتان می‌زند و نمی‌دانید که چه بگویید. اگر احساس کردید که حین مکالمه خشکتان زده، یک نفس عمیق بکشید و تمرکز کنید؛ لبخند بزنید و آن چه برای گفتن دارید را در حرف‌های خود منعکس کنید.
هنگامی که شخص مقابل شما دچار پرحرفی شده و با وجود تلاش زیاد، نتوانستید خود را وارد پروسه مکالمه کنید، مودبانه معذرت خواسته و مکالمه را پایان دهید. اگر بعدا متوجه شدید که طرف پرحرف خودتان بودید، حداقل بزرگترین قدم را برای رفع این عیب برداشته‌اید و این قدم، آگاه بودن است. دقت کنید که آیا علت تسلط شما در مکالمه، عصبی شدن بوده یا اینکه بیش از حد، درگیر خودتان بوده‌اید؟ مکالمه‌ای که داشتید را در ذهن مرور کنید. نقاطی را پیدا کنید که می‌توانستید با ایجاد وقفه، به شخص اجازه صحبت دهید.
در مکالمات آینده، از این فوت کوزه‌گری بهره بگیرید. گاهی در بین سخنتان وقفه ایجاد کرده و اجازه دهید فرد مقابل موافقت یا مخالفتش را اعلام کند یا از دیدگاه خودش سخن بگوید. به زبان بدن و علائم آن در شخص مقابلتان توجه کنید تا ببینید بهتر است مکث کنید یا اینکه به حرف زدن ادامه دهید. برای مثال، آیا حالت چشمانش توجه خاصی را نشان نمی‌دهد و حوصله‌اش سر رفته؟ آیا حرکتی انجام داده و نشان دهنده این است که حرفی برای گفتن داشته اما شما همچنان به حرف زدن ادامه دادید؟ آیا فرد (برای فرار) به سمت دیگری نگاه می‌کند و شما باز هم در حال حرف زدنید؟ در یک مکالمه خوب، دو طرف باید بتوانند شانس ابراز وجود داشته باشند در غیر این صورت آنچه در جریان است تنها یک مونولوگ (گفتگوی یک طرفه) خواهد بود.
۳. حرف داشتن
سعی کنید برای طرف مقابل جالب به نظر برسید و حرفی برای گفتن داشته باشید. لزومی ندارد کمدین یا داستان‌سرای خوبی باشید، فقط کافی است حرف جالبی برای گفتن داشته باشید. اگر اهل مطالعه نبوده و اطلاعات کمی داشته باشید، شانس زیادی برای صحبت کردن درباره موضوعی غیر از خودتان را نخواهید داشت.
هیچ کس دوست ندارد درباره مشکلاتی که داشتید یا امور روزمره شما چیزی بشنود. اما بسیاری از افراد خسته کننده در مکالمات، معتقدند که دیگران آماده شنیدن صحبت‌های آن‌ها درباره‌ی خودشان هستند. قطعا همه ما تجربه خسته‌کننده گیر کردن در مکالمه تاریخچه خانوادگی یا آخرین مصاحبه شغلی را داشته‌ایم.
برای اجتناب از اینکه طرف ناخوشایند مکالمه باشید، باید معلومات خود را درباره افراد خبرساز و رویدادهای دنیا، افزایش دهید. آهنگ‌های جدید را گوش کنید، آخرین اکتشافات دنیای تکنولوژی را بشناسید یا کتاب‌های پرفروش اخیر را بخوانید. هیچ کس آگاهی کامل از کلیه امور را ندارد. بنابراین اگر طی مکالمه بتوانید چیز جدیدی را به اطلاع مخاطبتان برسانید، کارتان خوب بوده است. به همین ترتیب شما هم می‌توانید مطالب جدیدی یاد بگیرید.
البته همه مکالمه‌ها مانند صحبت درباره تکنولوژی روز دنیا یا مسائل مهم سیاسی و اجتماعی دنیا نیست؛ بلکه مملو از سخنان شاد و پر مهر است. در این موارد بهتر است به حس و حال مکالمه توجه کنید و سپس وارد جریان آن شوید. اگر زیاد در جوک گفتن یا شوخ‌طبعی تبهر ندارید، می‌توانید گوش دهید؛ لبخند بزنید و از شوخ‌طبعی طرف مقابل لذت ببرید. هرگز طوری رفتار نکنید که نشان دهد، معذب هستید.
۴. خودتان بودن
راحت باشید یا به عبارت دیگر خودتان باشید. اگر مصنوعی رفتار کنید، این مکالمه قبل از شروع، تمام می‌شود. صادقانه بگوییم، اگر احساس راحتی نکنید، حتما آن را در ظاهر خود نشان می‌دهید. پس آرام باشید و یک نفس عمیق بکشید.
اگر برای احساس راحتی در جمع مکالمه، تلاش نکنید، احتمال دارد که حرفی احمقانه یا بی‌ربط به موضوع بزنید. لبخند گرمی به لب داشته باشید. این کار باعث می‌شود که ظاهر شما خوشایند به نظر برسد و افراد احساس کنند، بهتر می‌توانند با شما وارد مکالمه شوند. اگر سعی کنید خود را شخصی جلوه دهید که نیستید، فرد حقه بازی به نظر می‌رسید.
برای شروع گفتگو به سمت شخص رفته و خود را معرفی کنید. این کار هم مودبانه است و هم برای شروع یک مکالمه آرام، ضروری است. اگر موقعیت اقتضا می‌کرد، می‌توانید با او دست بدهید؛ لبخند بزنید و ارتباط چشمی برقرار کنید. داشتن رفتار دوستانه باعث می‌شود طرف مقابل احساس راحتی کرده و خودش را معرفی کند. اگر به هر دلیل، تلاش شما با استقبال مواجه نشد و متوجه شدید که فرد رفتار سرد و رسمی دارد، با احترام سری تکان داده و از او دور شوید. حرکت او را به معنای پس زده شدن، تعبیر نکنید؛ شاید آن فرد برای واکنش خود، دلایل شخصی داشته باشد. شاید حالش خوب نیست، روز خوبی نداشته یا حس و حال صحبت کردن ندارد.
۵. تمرین کردن
برای بهبود مهارت مکالمه، فقط تمرین کنید. تقویت هنر سخنوری مانند هر مهارت دیگری، به تمرین نیاز دارد. انتظار نداشته باشید که در تلاشهای اول شما، همه چیز خوب پیش برود. برای اینکه در مکالمات مختلف و موقعیت‌های متفاوت، خوب عمل کنید، باید به تمرین و انجام عملی مکالمه بپردازید. یک راه خوب برای تمرین، کمک گرفتن از اعضای خانواده یا افرادی است که با آن‌ها احساس راحتی دارید. این اشخاص می‌توانند بازخورد خوبی به شما بدهند و حمایتتان کنند تا در تمرین خود مصمم باشید. هر چقدر تمرین کنید، باز هم جا برای تمرین بیشتر وجود دارد.
راهکارهای تقویت مهارت مکالمه
- به مکالمه مسلط نشوید و موضوع مکالمه را فقط به خودتان اختصاص ندهید. متکلم وحده بودن، مکالمه نیست.
- نسبت به دیگران کنجکاو بوده و علاقه نشان دهید.
- سعی کنید تعادل را در مکالمه حفظ کنید.
- با برقراری ارتباط چشمی و پرسیدن سوالات مناسب، نشان دهید که به حرف مخاطب به خوبی گوش می‌دهید.
- به کمک مدیتیشن یا روش‌های دیگر آرام کردن خود، به راحت بودنتان کمک کنید. زیرا این موضوع یک جزء ضروری در مکالمه است.
- برای مطرح کردن نظر خود، وسط حرف مخاطب نپرید؛ صبر کنید تا حرف او تمام شود.
- ذهن خود را باز نگه دارید. هر کسی حق ابراز وجود دارد، حتی اگر شما با گفته‌های او مخالف باشید.
- با اینکه این حرف کلیشه‌ای است اما از صحبت درباره موضوعات مذهبی و سیاستی اجتناب کنید. زیرا اکثر این مکالمه‌ها، با بحث و جنگ کلامی به پایان می‌رسند.
- با آگاهی از آخرین اخبار، پیشرفت‌ها و رویدادهای جهان، خود را آماده مکالمه نگه دارید.
- با لبخند زدن، نشان دادن گرایش دوستانه و اینکه فرد راحتی هستید، باعث شوید دیگران برای وارد شدن به مکالمه با شما، احساس راحتی کنند.
مهارت مکالمه می‌تواند روابط فردی، اجتماعی و کاری شما را بهبود بخشد. این هنر، فرصتی به شما می‌دهد تا با افراد جدید و جالبی در حوزه‌های مختلف، آشنا شوید. با تمرین و به کار گیری نکات ذکر شده در این مقاله، قادر خواهید بود مهارت مکالمه خود را افزایش دهید.