اینترنت فضای شلوغی است. به شلوغی آسمان پر از ستاره، ساحل پر از شن یا اتمهای موجود در یک سلول. طبق آمار «Internet Live»، بیش از ۱.۹ میلیارد وبسایت در سراسر اینترنت وجود دارد که به نوشتن محتوا مشغول هستند، روزانه بیش از ۳.۵ میلیارد بار کاربران از موتور جستجوی گوگل استفاده میکنند و در هر دقیقه ۳۵۰.۰۰۰ توییت ارسال میشود. قاعده طلایی نوشتن محتوا به دیده شدن وبسایت شما کمک میکند.
در بین این ازدحام دنیای دیجیتال، جلب کردن توجه مخاطبان کاری بسیار چالش برانگیز است. طبق مطالعات سرویس تجزیه و تحلیل «چارت بیت» ۵۵ درصد بازدید کنندگان زمانی معادل ۱۵ ثانیه یا کمتر را در یک صفحه وب میگذرانند.
نوشتن محتوا آن هم از نوع خوب برای وبسایت، کلیدی است که کمک میکند به این ارقام و آمار غلبه کنید. یک محتوای خوب و بهینهسازی شده میتواند در صدر نتایج جستجو ظاهر شده و توجه مخاطبان را به خود جلب کند.
در هنگام نوشتن محتوا، توجه به برخی از قاعده طلایی نوشتن محتوا میتواند باعث شود، نتیجه بهتری از خروجی کارتان به دست بیاورید. استارتاپت به شما توصیه میکند، در هنگام نوشتن برای وبسایت این ۱۱ قاعده طلایی را رعایت کنید تا محتوای شما مورد توجه خوانندگان قرار بگیرد.
۱۱ قاعده طلایی نوشتن محتوا
۱. شناخت مخاطب
به نظر خیلی ساده است اما نویسندههای زیادی هستند که بدون فکر کردن به مخاطب نوشتههایشان، دست به قلم یا کیبورد میشوند. قبل از نوشتن از خودتان این سوالات را بپرسید: مخاطب اصلی من کیست؟ مخاطب ثانویهای که ممکن است این محتوا را به مخاطب اصلی برساند کدام است؟ آنها چطور سایت ما را در دنیای آنلاین پیدا میکنند؟
برای مثال فرض کنید قرار است برای یک شرکت وکالت، محتوا بنویسید. مخاطب اصلی شما احتمالا مشتریان آن شرکت هستند. با این حال، مخاطب ثانویه شما دامنه وسیعتری داشته و میتواند شامل سایر وکلا، گزارشگران قانونی یا هر کس دیگری باشد که ممکن است در آینده به خدمات وکالت شرکت شما نیاز داشته باشد. باید مطمئن شوید محتوای شما برای تمام این افراد جالب بوده و در دسترس قرار دارد. این گروه از افراد معمولا در مورد چه موضوعاتی سوال داشته و به راهنمایی نیاز دارند؟ در چه بخشهایی از اینترنت فعالیت بیشتری دارند؟ به چه اطلاعاتی نیاز دارند؟
مخاطبان از مسیرهای بسیار متفاوتی میتوانند محتوا را پیدا کنند. به اشتراک گذاشتن در شبکههای اجتماعی، لینک سایر وبسایتها، به اشتراک گذاری ایمیل و نتایج موتورهای جستجو از جمله این مسیرها به شمار میروند. وقتی شما برای وب محتوا مینویسید، مورد آخر یعنی نتایج موتورهای جستجو اهمیت بسیار زیادی برایتان دارد. ممکن است یک متن عالی نوشته شده و بسیار آموزنده باشد اما اگر برای موتورهای جستجو بهینه نشده باشد افراد بسیار کمی قادر خواهند بود به آن دست پیدا کنند. دوباره به مخاطبانتان فکر کنید: آنها از چه واژههایی برای جستجو در گوگل استفاده میکنند؟ مطمئن شوید از این واژهها در عنوان و زیرعناوین محتوای خود استفاده میکنید.

۲. پیروی از مدل «هرم وارونه» قاعده طلایی نوشتن محتوا
خوانندگان وب برای انتخاب محتوا توجه زیادی به خرج نمیدهند. آنها در عرض چند ثانیه تصمیم میگیرند که آیا سایت شما اطلاعات مورد نیازشان را در خود دارد یا نه. در هنگام نوشتن محتوا ساختار محتوایتان را مانند یک هرم یا مخروط وارونه شکل بدهید. مهمترین پیامتان را در همان ابتدای محتوا عنوان کنید. سپس به تدریج به تجزیه و تحلیل و جزئیات بیشتر در مورد آن بپردازید. در نهایت هم آن را با جزئیاتی مرتبط با پیام اصلی به پایان برسانید.
برای مثال، فرض کنید قرار است درباره یک کنفرانس محتوا بنویسید. مهمترین جزئیات (یعنی توصیف کلی تم، تاریخ و محل) باید در ابتدای صفحه ذکر شود. جزئیات (پشتیبان) دیگری مانند معرفی سخنرانان و موضوعات سخنرانی باید در ادامه درج شود. اطلاعات کم اهمیت (مثل سازمان دهندگان کنفرانس، سابقه این دست همایشها یا لیست منابع مرتبط) را هم میتوان در پایان مطلب و انتهای صفحه گنجاند.
۳. استفاده از جملات کوتاه و ساده
جملات بلند به عصر چارلز دیکنز تعلق داشت. محدوده کوتاه توجه خوانندگان امروزی جملههایی را میطلبد که از ۳۵ کلمه یا کمتر تشکیل یافته باشد. طبق مطالعات webpagefix.com، به طور میانگین، کیفیت روخوانی بزرگسالان آمریکایی در حد روخوانی دانش آموزان کلاس هفتم تا نهم است. بنابراین بهتر آن است که با ساده نوشتن محتوا کاری کنید که خواندن آن برای دامنه گستردهای از مخاطبان ساده باشد.
در استفاده از افعال و اسامی توجه بیشتری به خرج بدهید و کمتر از صفات و قیدها استفاده کنید. به جای استفاده از لغات پرطمطراق از معادل ساده آن استفاده کنید.
اگر مطمئن نیستید که محتوایتان باید برای چه سطحی نوشته شود، بهتر است ببینید نوشته شما در مدلهای خوانایی چه نمرهای را به دست میآورد.
اکثر مدلهای محبوب تعیین خوانایی متن ابتدا براساس طول جملات (تعداد کلمات موجود در جملات) در متن به محتوا نمره میدهند. سپس نمره خوانایی متن شما به صورت یک رقم یا سطح تحصیلی ارائه میشود. این سه ابزار میتوانند متن شما را اسکن کرده و برای خوانایی آن به محتوا نمره بدهند:
- The Readability Test Tool
- The Readability Calculator
- Microsoft Word
آیا متن شما برای افراد کلاس هفتم تا نهم به سادگی قابل فهم است؟
۴. استفاده از جملات معلوم
به جای جملات مجهول از حالت معلوم استفاده کنید و سعی کنید فاعل جمله مشخص باشد. برای مثال به جای اینکه بنویسید «یک قهوه سفارش داده شد» بهتر است بنویسید «آن مرد یک قهوه سفارش داد.» به جای اینکه بگویید «محصولات موجود روی سایت ما قابل سفارش داده شدن هستند» بگویید «شما میتوانید محصولات روی سایت ما را سفارش دهید.»
استفاده از حالت معلوم باعث میشود جملات کوتاه شده و خواننده به سادگی میتواند مقصود آن را دریافت کند. ساختار مستقیم آن نیز باعث میشود، مستقیما با مخاطب وارد صحبت شوید «شما میتوانید این کار را انجام دهید» و درگیری بیشتری هم برای خوانندگان ایجاد میکند.
۵. نشان دادن به جای گفتن
متن خود را به استفاده از کلیات و جملات سطح بالا محدود نکنید. استفاده از مثالهای خاص و واقعی به خواننده کمک میکند پیامتان را تجسم کرده و به راحتی آن را درک کند. این دو توصیف را با هم مقایسه کنید:
این بهترین سگ اسباببازی برای خرید است
یا
جنس سگ اسباب بازی «Rough Rover» از لاستیک بادوام و ۱۰۰ درصد طبیعی است. این اسباببازی طوری طراحی شده که در برابر سوراخ شدن و پاره شدن توسط جوندگان واقعی نیز مقاومت خوبی از خود نشان میدهد.
کدام یک از توصیفات بالا به شما کمک میکند، انتخاب بهتری برای خرید داشته باشید؟ جزئیات خاص درج شده در توصیف دوم به جای ارائه تعریف بیجا به خواننده نشان میدهد چه چیزی دلیل برجسته بودن آن نسبت به سایر اسباببازیها است.
اضافه کردن جزئیات بیشتر در توصیف محصولات به سئوی سایت نیز کمک میکند و اطلاعات مورد نیاز برای دست زدن به خرید را در اختیار مشتریان قرار میدهد.

۶. استفاده از زبان ساده
دنیای وب به همه تعلق دارد. فقط جای افراد متخصص نیست. بنابراین حواستان باشد که اطلاعات شما باید برای افرادی که تحصیلات عالی ندارند هم قابل فهم باشد. در هنگام نوشتن محتوا وقتی برای اولین بار در متن از واژههای اختصاری استفاده میکنید، در پرانتز مشخص کنید که این اختصار به چه چیزی دلالت دارد. از زبان پر از رمز و اصطلاح استفاده نکنید. اصطلاحات خاص یا پیچیده را توضیح دهید و خواننده را به کمک لینک به مقالات دیگری ارجاع دهید که بتواند اطلاعات پایه درباره آن موضوع را به دست بیاورد.
اگر در یک حوزه فنی کار میکنید اهمیت این نکته بیش از پیش خواهد بود، مخصوصا اگر بخواهید افراد و مشتریانی را به وبسایتتان جذب کنید که فنی نیستند. به خاطر داشته باشید که شما برای مخاطب محتوا مینویسید و نه برای همکارانتان. استفاده از زبان ساده باعث میشود متنی قابل فهم داشته باشید و مخاطب احساس کند میتواند به شما نزدیک شود. این همان چیزی است که در آینده مشتریان را به سمت شما سوق خواهد داد.
۷. استفاده از دامنه واژگان وسیع
کلمات مثل کلوچه هستند، همه ما کلمات محبوب خودمان را داریم. اما وقتی پای علاقهمند نگه داشتن بازدید کنندگان به میان میآید، استفاده از تنوع یک اصل است. تولید کنندگان محتوای انگلیسی به این منظور میتوانند از Word cloud استفاده کنند. این افراد میتوانند متن خود را کپی کرده و در یک ابزار رایگان word cloud پیست کنند. به این ترتیب کلماتی که زیاد استفاده شده باشند بزرگتر از سایرین نمایش داده میشوند. برای پیدا کردن لغات مترادف این کلمات هم میتوانند آن را در Thesaurus.com تایپ کرده و با پیشنهادات ارائه شده متن خود را اصلاح کنند.
در این ابزار واژههای منفی هم برجسته نشان داده میشوند. به این ترتیب متوجه میشوید برای استفاده از لحن مثبت باید از چه مواردی اجتناب کنید. حواستان به کلمات کلیدی وبسایت هم باشد: این کلمات باید چندین بار در متن آورده شوند و تشخیص آنها نیز باید برای word cloud ساده باشد.
استثناء: اصطلاحات کلیدی سایت خود را در متن حفظ کنید تا باعث سردرگمی و گیج شدن بازدید کنندگان نشوید. برای مثال اگر عکاس هستید سعی نکنید در قسمتهای مختلف متن به جای کلمه «فتوشاپ» از موارد هم معنی دیگر استفاده کنید.
۸. قابلیت مرور آسان
علاوه بر قرار دادن اطلاعات مهم در بالای صفحه مطمئن شوید مرور کردن کل متن هم کار سادهای است. اکثر خوانندگان در دنیای وب روی محتوا چشم میچرخانند تا اطلاعات خاصی که به دنبالش هستند را پیدا کنند. اگر نتوانند این اطلاعات را به سادگی پیدا کنند خیلی زود صفحه را بسته و به سایت دیگری سر میزنند.
باور نمیکنید؟ دفعه بعدی که یک صفحه وب را برای اولین بار باز کردید به حرکات خودتان دقت کنید. آیا از اول تا آخر محتوا را کلمه به کلمه میخوانید؟ یا چشمتان روی مطلب حرکت کرده و به دنبال قسمتی میگردد که جواب سوالتان را در خود دارد؟
- در هنگام نوشتن محتوا به جای استفاده از پاراگرافهای بزرگ از لیستهای نقطهای یا عددی استفاده کنید. به جای یک صفحه متن بلند سعی کنید محتوایتان را در تبهای دارای برچسب سازماندهی کنید.
- همیشه کمی فضای سفید را در صفحه حفظ کنید. منظورمان همان فضای سفیدی است که در اطراف پاراگرافها، تصاویر و سایر عناصر موجود در صفحه وب وجود دارد. شاید به نظر برسد این فضا تلف شده است اما در حقیقت به طراحی سایت کمک میکند. وجود فضای سفید کافی در اطراف متن آن را روشنتر کرده و خواندن را لذتبخشتر میکند.
- موضوع مهم دیگر در این بخش این است که محتوای خود را به چندین بخش با زیر عناوین مختلف تقسیم کنید. برای مثال، در صفحهای که حاوی اطلاعاتی در مورد آب و هوا است احتمالا اطلاعات به این صورت تقسیم بندی میشود:
- تغییرات آب و هوایی به چه معناست؟
- عوامل تغییر آب و هوا
- تاثیرات کنونی و پیشبینی شده تغییرات آب و هوا
- راهکارهایی برای کاهش آلودگیها
- برای اطلاعات بیشتر
این ریزعناوین نه تنها به خواننده کمک میکنند مسیر خود را به راحتی پیدا کنند بلکه به موتورهای جستجو هم کمک میکنند تا محتوا را شناسایی کنند.

۹. استفاده از عناصر چند رسانهای
گاهی اوقات، ارزش یک تصویر، اینفوگرافیک یا ویدیو واقعا با یک محتوای هزار کلمهای برابری میکند. تحقیقات نشان داده ۹۰ درصد اطلاعاتی که ذهن افراد دریافت میکنند از طریق عوامل بصری است و پردازش اطلاعات بصری در مغز انسان ۶۰.۰۰۰ برابر سریعتر از پردازش متن صورت میگیرد. یک چارت یا نمودار ساده هم بهتر از متن خالی میتواند یک موضوع پیچیده را توضیح دهد. اگر طراح گرافیک نیستید سرویسهایی مانند Canva و Piktochart میتوانند به شما کمک کنند.
تصاویر به فاصله انداختن بین متن هم کمک میکنند و باعث میشوند خواندن آن سادهتر شود. توصیه میکنیم در هر صفحه از وبسایتتان حداقل از یک تصویر استفاده کنید.
۱۰. لینکسازی
یکی از مزایای عالی وبسایتها این است که میتوانید خوانندهها را از یک صفحه به صفحهای دیگر هدایت کنید. با استفاده از لینکسازی روی کلمات یا عبارات خاص و ارجاع آن به منابع مرتبط مخصوصا روی سایت خودتان، به خوانندگان کمک کنید اطلاعات مفید دیگر را هم از نظر بگذرانند. در نتیجه کاربران با هدایت شدن به سایر صفحات وبسایت درگیری بیشتری با محتوای شما پیدا میکنند.
برای مثال، فرض کنید این جمله روی وبسایت آشپزی شما نمایش داده میشود: روتاتوی یک غذای کم چرب است که در آن ترکیبات فصلی مانند بادمجان، کدو و گوجه فرنگی استفاده میشود. میتوانید روی عبارت «غذای کم چرب» یک لینک زده و خواننده را به سایر پستهای مربوط به تغذیه سالم هدایت کنید.
ایجاد لینکهای داخلی در سایت به سئوی شما هم کمک میکند اما به خاطر داشته باشید که لینکها همیشه باید مرتبط و مفید باشند. از نظر بصری، اگر محتوایتان پر از لینک شود کاربران سردرگم میشوند. گوگل توصیه کرده در هر صفحه به تعداد منطقی از لینکسازی استفاده کنید. این قاعده طلایی نوشتن محتوا را فراموش نکنید.
۱۱. تشنه ساختن مخاطب
وبسایتهای خوب در پایان هر صفحه یک فراخوان قوی را جایگذاری میکنند. آیا کاربر میتواند برای کسب اطلاعات بیشتر با یک فرد تماس بگیرد؟ یا پست یا گزارش مرتبط دیگری وجود دارد که بتواند آن را دانلود کند؟ با این استراتژی خوانندگان را به سایر بخشهای سایتتان هدایت کرده و آنها را تشویق میکنید، محتوای شما را به اطرافیانشان توصیه کنند.
فراخوانهای مختصری ایجاد کنید که واژههایی مثل دانلود کنید، به اشتراک بگذارید، عضو شوید، وارد شوید، بیشتر بدانید یا تماشا کنید را در خود داشته باشند و البته مطمئن شوید هایپرلینکهایی را در آن میگنجانید که واقعا به خواننده اجازه میدهند کار وعده داده شده را به طور کامل انجام دهند.
در کل، نوشتن کار دشواری است و نوشتن محتوا برای سایت حتی کار بسیار دشوارتری است.قاعده طلایی نوشتن محتوا کار را برای شما سادهتر میکند، اما به خاطر داشته باشد که در دفعات اول لازم نیست متنهای بی عیب و نقصی بنویسید. وقتی محتوایتان در اینترنت قرار گرفت میتوانید به صورت ماهانه آن را بررسی کرده و عملکرد آن را نظارت و بهینهسازی کنید. با رعایت این نکات در نوشتن محتوا این قابلیت را خواهید داشت تا محتوایی موثر ایجاد کنید که میتواند با بهترینهای موجود در وب رقابت کند.