امروزه بسیاری از افراد در مسیر رفت و آمدهای خود از خانه تا محل کار، زمان را با شنیدن یک یا ۲ پادکست می‌گذرانند. عده‌ای هم صبح خود را به جای رادیو و تلویزیون، با شنیدن به یک پادکست جذاب آغاز می‌کنند. برخی دیگر برای درس خواندن، زمینه فعالیت تجاری و باقی ماندن در کورس کسب و کار و مواردی از این قبیل، به شنیدن پادکست‌ها روی می‌آورند. شاید تا چند سال پیش، پادکست‌ها در ایران مقوله جذاب و مطرحی نبودند؛ اما امروزه بسیاری از افراد، پادکست‌ها را در زمینه‌های آموزشی، الهام بخش، سرگرمی، کسب و کار و غیره، دنبال می‌کنند. ما در این مطلب از استارتاپت به راهنمایی چگونگی تهیه پادکست برای کسب و کار می‌پردازیم.
طبق نتایج به دست آمده از تنوع موجود در پادکست‌ها، این شکل از مدیا سیری رو به رشد در جامعه را از سال ۲۰۰۵ تا امروز تجربه کرده اس. در حقیقت، تا به حال بیش از ۷۵۰ هزار پادکست فعال با بیش از ۳۰ میلیون قسمت تولید شده، وجود دارد. نزدیک به ۵۱ درصد از جمعیت ایالات متحده امریکا به یک پادکست گوش داده‌اند و این رقم با رشدی ۷ درصدی نسبت به پارسال همراه بوده است. هر چند که آمار قابل استنادی از دیگر کشورها به خصوص در ایران در دسترس نیست، اما از مورد توجه قرار گرفتن این مدیا در کشور نمی‌توان گذشت.
تهیه پادکست و تاثیر آن در رونق کسب و کار
قدرت و توانایی پادکست‌ها به منظور جذب و نگه داشتن مردم حول محور هر موضوعی، باعث شده است تا بسیاری از صاحبان کسب و کارها، کارآفرینان و بازاریان، به دنبال سرمایه گذاری روی این فرم از مدیا باشند. به عنوان یک تولید کننده پادکست، می‌توانید خود را در جایگاه یک متخصص در مورد یک موضوع یا یک زمینه قرار دهید و با توجه به توانایی‌های خود، باعث خواهید شد تا این نفوذی که از طریق پادکست به دست آورده‌اید باعث شود تا مشتریان به سراغ محصولات و سرویس‌های شما بیایند، روی کسب و کار شما سرمایه گذاری کنند یا حتی شما را برای دیگران تبلیغ کنند. چنین پادکستی با چنین قدرت نفوذی را می‌توان بسیار ارزان تهیه کرد. چرا که بسیاری از پادکست‌ها نیازی به سرمایه گذاری اقتصادی چندان بالایی ندارند.
اما بسیاری از افراد حاضر در کسب و کارهای مختلف هستند که نمی‌دانند از کجا و چه زمانی یک پادکست تهیه و منتشر کنند. به منظور جلوگیری از برخی مشکلات احتمالی ابتدایی، در این مطلب، شما را با نحوه ساخت و تهیه پادکست برای کسب و کارتان آشنا می‌کنیم.
مبانی پادکست
اگر تا به حال نام پادکست (Podcast) به گوش شما نخورده است، باید بدانید که یک پادکست، یک مجموعه برنامه صوتی است که به صورت آنلاین در دسترس قرار می‌گیرد. مانند تلویزیون و رادیو، پادکست‌ها بسته به موفقیت خود دارای قسمت‌ها و فصل‌های زیادی هستند. شنوندگان برای دسترسی به پادکست‌ها می‌توانند عضو اشتراک پادکست‌های مورد علاقه خود شوند، یا با عضویت در رسانه‌های موسیقی مانند اسپاتیفای (spotify) یا حتی در برخی شبکه‌های اجتماعی، هر زمان و هر مکانی که می‌خواهند به صورت آنلاین به پادکست‌ها گوش کنند. پادکست را می‌توان حتی با یک کامپیوتر یا گوشی هوشمند هم تهیه کرد.
۱. جایگاه خود را پیدا کنید
اولین قدم این است که تصمیم بگیرید قصد دارید در پادکست‌های خود روی چه موردی تمرکز کنید. مسئله مهم در این انتخاب این است که نباید کاملا به سمت کسب و کار خود بروید و دائما در مورد آن صحبت کنید. این انتخاب باید به گونه‌ای باشد که بخشی از آن را مدیوم و موضوعی جذاب و رضایت بخش برای شنونده تشکیل دهد که بتوان از دل آن چنیدن چند موضوع برای گفتن بیرون آورد و در عین حال این انتخاب باید به گونه‌ای باشد که شنونده نسبت به کسب و کاری که مشغول به آن هستید علاقه‌مند شود، یا علاقه‌مندان به زمینه کسب و کارتان را به سمت شما بکشاند.
تلاش نکنید تا برای همه‌ی مردم همه چیز باشید. بنابراین بهتر است با تولید محتوای با کیفیت برای گروه و هدفی خاص از مردم که برای شنیدن موضوع و مسئله‌ای که در مورد آن پادکست تهیه می‌کنید می‌آیند، صدای خود را پیدا خواهید کرد و رفته رفته طرفداران خود را جذب می‌کنید.
اگر صنعتی که مشغول به آن هستید در دنیای پادکست‌ها شناخته شده و تحت حمایت باشد، بنابراین شنوندگانی را پیدا خواهید کرد که برای شنیدن به یک پادکست جدید با کلی اطلاعات تازه و کیفیتی جالب توجه به سمت شما خواهند آمد. موضوعی را پیدا کنید که می‌توانید در آن به راحتی با صحبت در مورد شاخ و برگ‌های آن و تاپیک‌های متنوع، اعتبار کسب کنید. به سراغ موضوعی نروید که طرفداران بی‌شماری دارد اما هیچ دانشی در آن زمینه ندارید.
۲. یک اسم انتخاب کنید
در تهیه پادکست، روش‌های مختلفی برای انتخاب یک اسم وجود دارد. می‌توانید با یک اسم توصیفی، پادکست خود را روی کار بیاورید که به نوعی حالت خود شرحی دارد. انتخاب دیگر، اسمی است که هوشمندانه و گیرا باشد، اما در عین حال باید به این نکته توجه داشته باشید که این نام نباید از موضوعاتی که در مورد آن‌ها صحبت خواهید کرد دور باشد. نامی که برای پادکست خود انتخاب می‌کنید باید به سرعت برای شنونده قابل شناسایی باشد و بداند که قرار است در آن در مورد چه موضوعاتی صحبت شود.
اگر چه وسوسه انگیز است، اما سعی کنید از گنجاندن نام خود در عنوان پادکست جلوگیری کنید. این انتخاب تنها زمانی عملی است که نام شما برای دسته عظیمی از مردم کاملا قابل شناسایی باشد.
۳. یک قالب پیدا کنید
قالب یا فرمت‌های مختلفی از پادکست‌ها ساخته شده‌اند که متداول‌ترین آن‌ها، اجراهای تک نفره، اجراهایی همراه با یک میزبان دیگر و اجراهایی به صورت مصاحبه است. در اجراهای تک نفره، شخصی که پادکست تهیه می‌کند، مستقیما با شنودگان صحبت می‌کند. در اجرا با میزبانان دیگر، شما به عنوان تهیه کننده پادکست، با شخصی دیگر به صورت یک همکاری دو یا چند نفره کار خود را انجام می‌دهید. در یک اجرا به صورت مصاحبه، با یک مهمان گفت و گو می‌کنید که این را هم می‌توان به صورت میزبانی تک نفره یا چند نفره انجام داد.
البته اگه در پادکست خود مهمان دعوت کرده‌اید، بهتر است تنها یک نفر به اجرا بپردازد. چند میزبان و یک مهمان باعث شلوغ شدن صداها می‌شوند و همچنین نمی‌توانید به آن صورت که شنونده می‌خواهد، در مورد موضوع پادکست با مهمان صحبت کنید. اما اگر هر کدام از میزبانان نقش خاص و تعیین شده خود را داشته باشند، این گونه پادکست‌ها می‌تواند بسیار جذاب از کار در بیایند.
به دور از در نظر گرفتن نوع فرمتی که برای پادکست خود ترجیح می‌دهید، آن چیزی که حائز اهمیت است، چگونگی اجرای و به ثمر نشاندن آن فرمت به منظور کاوش و درگیر شدن با موضوعی است که انتخاب کرده‌اید. فرمتی را برگزینید که شنونده را با خود همراه و درگیر کنید. این مهم است که پیام پادکست شما به مخاطبان طنین انداز شود، نه تعداد صداها.
۴. استایل خود را تعریف کنید
موفق‌ترین پادکست‌ها، محتوای مورد هدف خود را به شیوه و استایلی درگیر کننده و مورد بحث ارایه می‌دهند. پادکست‌ها جای سناریوهای خشک و سر راست نیستند. یک موضوع کوتاه و مقدمه‌ای جمع و جور می‌تواند کمک کند، اما افراد موفق در این زمینه، در تهیه پادکست هرگز از نمایشنامه یا به اصطلاح صحیح اسکریپت، استفاده نمی‌کنند، چرا که یک متن از پیش نوشته شده، نمی‌تواند طنین انداز حرفی باشد که به صورت زنده و لحظه‌ای از ذهن و دل شما سرازیر شود.
قابل اعتماد باشید. در مورد چیزهایی که می‌دانید صحبت کنید، از تن صدا و کلماتی استفاده کنید که در یک مکالمه عادی با یک دوست نزدیک استفاده می‌کنید. افراد موفق در تهیه پادکست، اجازه می‌دهند تا شنوندگان همانطور آن‌ها را بشناسند که دوستان نزدیک آن‌ها را می‌شناسند.
هر شخص تازه کاری در دنیای پادکست‌ها، باید بداند که کلید تبدیل شدن به یک فرد جالب و جذاب، این است که خود آن‌ها نسبت به امور مختلف اطراف خود یا کسب و کارشان، فردی علاقه‌مند و کنجکاو باشند. کنجکاوی همه چیز است، حتی اگر آگاهی فراوانی در زمینه‌ای که پادکست می‌سازید داشته باشید، باز هم نیاز به کنجکاوی دارید. در هر برنامه یک ارتباط ایجاد کنید، چه با شخصی که مصاحبه می‌کنید یا چه با مخاطبانی که به شما گوش می‌دهند. در نهایت پی خواهید برد که چه داستانی می‌خواهید برای آن‌ها بگویید.
۵. در مورد مدت پادکست تصمیم بگیرید
مدت زمان پادکست شما نشان دهنده‌ی میزان محتوایی است که در مورد یک موضوع می‌خواهید صحبت کنید. بهتر است برای هر قسمت، زمانی آزاد و بی قید و بند داشته باشید تا در مورد موضوع خود صحبت کنید.
پادکست‌های پنج دقیقه‌ای وجود دارند که برای شنوندگان و موضوعاتی خاص ساخته می‌شوند و در عین حال پادکست‌هایی داریم که ۴ ساعت محتوا در خود جای داده‌اند و روی یک موضوع و مسئله خاص عمیق شده‌اند. اما به طور عادی یک پادکست معمولی بین ۲۰ تا ۴۵ دقیقه زمان دارد. ببینید چه چیز برای شما مناسب است و از تنوع زمانی قسمت‌های مختلف نترسید. این زمان نیست که مهم است، بلکه عدم کشیدن و طول دادن بیش از حد متریال‌هایی که برای صحبت در اختیار دارید مهم است. کشیدن، کش دادن، بالا و پایین کردن بی‌مورد یا حتی به هم فشردن یک سری موضوعات با یکدیگر می‌تواند به راحتی تجربه شنونده از پادکست شما را نابود و آن‌ها را از صدای شما خسته کند.
مهم است که روی این مسئله توجه داشته باشید، چرا که همین موضوع در نگه داشتن شنوندگان اهمیت زیادی دارد. مخاطبانی پیدا خواهید کرد که در روز برای شنیدن به این که چه چیز در پادکست خود می‌گویید وقت می‌گذارند. بنابراین سعی کنید به جای کش دادن یک موضوع، به مدت زمان محتوایی که تولید می‌کنید ارزش دهید.
۶. تکرار و ترتیب پادکست‌ها را مشخص کنید
محتواهایی که تولید می‌کنید و در صفحه پادکست‌های خود قرار می‌دهید، برای فردی که به دنبال پادکست‌های جدید است تعیین می‌کند که هر چند وقت یک قسمت جدید برای مخاطبان منتشر می‌کنید. هر چند، توجه داشته باشید که سعی دارید یک برند را با یافتن دنبال کنندگان ایجاد و گسترش دهید. بنابراین بهتر است ساخت یک قسمت در هفته را در نظر داشته باشید.
بسیار مهم است که برنامه انتشاری منظمی داشته باشید چرا که در نگهداری شنوندگان و به دست آوردن شنوندگان جدید کمک شایانی می‌کند و می‌توانید سریع‌تر رشد کنید. برای جلوگیری از غرق شدن در کار و تهیه پادکست به صورت سریع و عجله‌ای برای هر قسمت، بهتر است چند قسمت را پیش از انتشار تهیه کنید تا به این صورت بی‌دلیل خود را تحت فشار قرار ندهید و همچنان تحت برنامه خود پادکست‌ها را منتشر کنید.
اقدامات فنی تهیه پادکس
برای ساخت و تهیه پادکست، اقداماتی عملی و فنی لازم است که به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
۱. ابزار
برای تهیه پادکست نیازی نیست که یک استودیو حرفه‌ای با امکانات و ابزاری تجملی برای ضبط پادکست داشته باشید. تنها چیزی که نیاز دارید یک کامپیوتر، لپ تاپ، تبلت، یا گوشی همراه در کنار یک هدفون با کیفیت قابل قبول و نرم افزاری برای ویرایش است.
۲. ضبط و ویرایش
پس از ضبط صدا، به یک نرم افزار برای ویرایش و ساخت پادکست و آماده کردن آن برای انتشار نیاز دارید. اگر یک مک بوک یا آی پد در اختیار دارید، بنابراین دستگاه شما به خودی خود یک ابزار ویرایش برای این کار در اختیار شما قرار می‌دهد. لپ تاپ‌ها و تبلت‌های اپل شامل نرم افزاری به نام GarageBand هستند؛ یک نرم افزار سطح حرفه‌ای برای ویرایش که به صورت رایگان و ساده در اختیار کاربر قرار دارد. می‌توانید برای استفاده درست از این نرم افزار، آموزش‌های آن را از کانال‌های یوتیوب مشاهده کنید.
برای کاربران ویندوزی هم ابزار بسیار قدرتمندی مانند Audacity و Adobe Audition وجود دارد. نرم افزار اول را می‌توان به رایگان تهیه کرد. همچنین می‌توانید آموزش‌های استفاده از این ابزار را در این شبکه یوتیوب مشاهده کنید. اما اگر این ابزارها برای شما زیادی شلوغ هستند و می‌خواهید راحت و سریع به سراغ ساخت پادکست خود بروید، می‌توانید نرم افزاری مانند Alitu را امتحان کنید که یک ابزار ساخت و تهیه پادکست است.
۳. انجام مصاحبه‌ها
اگر قصد دارید در پادکست خود با کسی مصاحبه کنید، بهتر است فهرست افرادی را که قرار است در قسمت‌های مختلف با شما صحبت کنند تهیه و تا جای ممکن خیلی زود با آن‌ها هماهنگ شوید. همچنین قرار نیست همه مهمانان پادکست از نزدیک با شما مصاحبه کنند. می‌توان از ابزاری مانند اسکایپ (Skype) برای گفتگوی تصویری بهره برد. با داشتن یک اینترنت قوی، اسکایپ کیفیت صدا و تصویر بسیار خوبی به شما می‌دهد.
همچنین برقراری ارتباط با مهمان نیاز به یک آرامش و ایجاد رابطه درست دارد که البته نباید این ارتباط و آرامش ساختگی باشد. باید تا حد امکان او را همانند یک دوست بدانید که به صورت عادی با او گفت و گو می‌کنید.
به عنوان شخص مصاحبه کننده، این شما هستید که باید مصاحبه را جلو ببرید و تمرکز داشته باشید. همچنین باید آماده هر گونه چالش باشید و مهمان را در مورد موضوع پادکست، درگیر کنید.
۴. صداگذاری
یک پادکست به مقدمه نیاز دارد و یک مقدمه، یک صداگذاری کوتاه نیاز دارد. این صداگذاری معمولا با یک موسیقی آغاز می‌شود و همچنین موضوع، میزبانان و در صورت حضور، مهمانان نیاز به معرفی شدن دارند. همچنین پادکست نیاز به یک خاتمه دارد. خاتمه نیاز به یک تشکر از شنوندگان و تعارف آن‌ها به سمت سایت، محصول یا سرویس شما دارد. می‌توانید یا این کار را خودتان انجام دهید یا از یک صداگذار حرفه‌ای کمک بگیرید.
وجود یک مقدمه و خاتمه، به پادکست شما شخصیت و حرفه‌ای گری می‌بخشد. این بخش‌های پادکست می‌توانند جذاب، سرگرم کننده و خلاق باشند، اما از همه مهم‌تر، آن‌ها باید احساس خوبی در شنونده ایجاد کنند. این حس که به آن‌ها اطمینان دهد پادکست مناسبی را برای شنیدن انتخاب کرده‌اند.
۵. موسیقی
برای شروع و پایان پادکست، نیاز به یک موسیقی مناسب دارید که با شخصیت شما و پادکستی که تهیه می‌کنید هم خوانی داشته باشد. هرچند، فراموش نکنید که بدون اجازه نباید از موسیقی شخصی دیگران در پادکست خود استفاده کنید، در غیر این صورت رسانه‌هایی نظیر iTuns یا Spotify شما را از استفاده از نرم افزارها و فضای پر ترافیک خود محروم خواهند کرد.
یا می‌توانید با اجازه از فردی که موسیقی ساخته، از آهنگ او در پادکست خود استفاده کنید، یا از مراجعه موسیقی‌های رایگان بهره ببرید. اما بهترین و جذاب‌ترین حالت این است که با بودجه‌ای که دارید، از یک آهنگساز بخواهید تا موسیقی اختصاصی شما را مناسب با شرایط و حال تهیه پادکستی که دارید بسازد. این کار هم به هنرمند آهنگساز اعتبار می‌دهد، هم کلاس کاری شما را افزایش می‌دهد و هم برای مخاطب ریتمی ماندگار ایجاد خواهید کرد که با شنیدن آن به سرعت نام پادکست شما را در ذهن بیاورند.
۶. کاور آرت
کاور آرت یا نمایه، اولین چیزی است که یک شنونده در هنگام انتخاب پادکست‌ها در فهرست‌های مختلف نظیر آیتونز، گوگل پلی یا اسپاتیفای می‌بیند. کاور آرت خود را در سایز ۱۴۰۰ در ۱۴۰۰ با فرمت PNG یا JPG طراحی کنید.
کاور آرت‌ها باید طراحی جذاب و مرتبطی با موضوعی که در تهیه پادکست انتخاب کرده‌اید داشته باشند. این کاور آرت می‌تواند شامل لوگوی شما، فونت و تصویری با کیفیت باشد. بهتر است برای کلاس کاری خود هم که شده، از یک هنرمند بخواهید کاوری جذاب برای شما طراحی کند.
۷. انتشار و تبلیغ
برای ایجاد آوازه در روز انتشار، چند قسمت تکمیل و آپلود کنید. می‌توانید از طریق ایمیل یا شبکه‌های اجتماعی، زمان انتشار را تبلیغ کنید. بسیار بهتر است که قبل از انتشار برای خود مقداری مخاطب ایجاد کرده باشید. حتی اگر از شنوندگان خود بخواهید در کانال پادکست شما عضو شوند و نظر خود را ثبت کنند، در صورت کیفیت بالا، بسیاری از شنوندگان جدید از طریق همین بررسی‌های دیگر کاربران جذب شما خواهند شد.
تا جای ممکن پادکست خود را در شبکه‌های مختلف تبلیغ کنید. حتی روی سایت یا شبکه‌های اجتماعی شخصی خود از انجام این کار غافل نشوید. باید سعی کنید تا مخاطبان خود را بشناسید. این که کجا هستند و چه مکانی را برای گوش دادن به پادکست انتخاب می‌کنند. تفاوت‌های هر قسمت را بسنجید. ببینید کدام قسمت‌ها بیشتر گوش داده شده، در کدام شبکه گوش داده شده‌اند و حتی در چه زمانی از روز مردم به سراغ آن‌ها رفته‌اند. تفاوت آن را با قسمت‌های دیگر فهرست و در هنگام انتشار قسمت بعدی پادکست خود از این آمار بهره ببرید. شناخت مخاطب در هر بخشی می‌تواند به شما برای تهیه و انتشار هر چه بهتر ساخت پادکست کمک کند.
منابع پادکست
اگر چه تهیه پادکست ممکن است ترسناک به نظر برسد، اما سیستم‌های پشتیبانی وجود دارند تا به تازه وارد‌ها در این مدیا برای موفقیت کمک کنند. یکی از جالب‌ترین نکات در مورد ورود به عرصه ساخت و تهیه پادکست این است که بسیاری از دیگر تهیه کنندگان پادکست‌ها می‌خواهند به شما کمک کنند. جالب است بدانید پادکسترها، یکی از بخشنده‌ترین‌ها هستند و بسیاری از آن‌ها به رایگان به شما نکاتی را می‌گویند یا حتی برخی از آن‌ها کار شما را تبلیغ می‌کنند.
منافع آغاز و تهیه پادکست
اگر همچنان در ایجاد و تهیه پادکست دو به شک هستید و نمی‌دانید که آیا این کار ارزش زمانی را که برای تهیه پادکست صرف می‌کنید دارد یا نه، فواید و منافعی که از صحبت مستقیم با مشتریان احتمالی پیش می‌آید را در نظر بگیرید. شما قرار است از این طریق مستقیما با مشتریان و مخاطبان رو به رو شوید و این بهترین نوع تبلیغ است.
تهیه پادکست اجازه می‌دهد تا با مخاطبان خود یک رابطه مستقیم بسازید که می‌تواند درهای زیادی را برای موقعیت‌های جدید باز کند. هر بار که یک پادکست تهیه می‌کنید یا به عنوان یک مهمان در یک پادکست شرکت می‌کنید، این موقعیت را به وجود آورده‌اید تا مستقیما با افراد حاضر در صنعت یا زمینه کسب و کار خود متصل شوید که در نهایت منجر به کارها و همکاری‌های مختلفی با آن‌ها می‌شود. از این طریق شناخته می‌شوید و بسیاری از مردم علاقه‌مند می‌شوند تا با شما کار کنند. حتی برای برخی از پادکسترهای موفق، تهیه پادکست نزد مشتریان آن‌ها اعتبار آورده است و این اجازه را داده تا با مشتریانی که به هر دلیلی در دسترس نیستند ارتباط برقرار کنند.
شاید بیشتر از هر چیزی، ساخت و تهیه پادکست شما را به عنوان یک متخصص در زمینه‌ای که انتخاب کرده‌اید، در جایگاهی بالا بنشاند؛ چرا که در تلاش هستید تا این زمینه را هرچه بیشتر توسط پادکست‌های خود گسترش دهید. می‌توانید رفته رفته تبدیل به یک صدای مورد اعتماد شوید که دیگران به سمت شما بیایند، نصیحت‌های شما را گوش و از راهنمایی‌های شما بهره ببرند.