علم روانشناسی سلامت ذهن را مورد بحث قرار می‌دهد، اما تعریف روشنی از قدرت ذهن ارائه نداده است. از نظر امی مورین (Amy morin)، قدرت ذهن به معنی تنظیم احساسات، مدیریت افکار و داشتن رفتار مثبت بدون توجه به شرایط است. تقویت قدرت ذهن به معنی شجاعت زندگی کردن بر اساس ارزش‌ها است تا به قدری برجسته شوید که برای موفقیت، تعریف خاص خود را خلق کنید.
نیروی ذهن، تنها در اراده خلاصه نمی‌شود؛ بلکه به تعهد و سخت‌کوشی هم نیاز دارد. پرورش عادات سالم و استفاده از زمان و انرژی برای بهبود شخصیت خود، در تقویت قدرت ذهن سهم بسزایی دارد.
هنگامی که زندگی با روال معمول و ساده خود پیش می‌رود، شاید احساس کنید که قدرت ذهنی خوبی دارید؛ اما فراموش نکنید که قدرت حقیقی در ناملایمات، بیش از هر زمان دیگری خود را نشان می‌دهد. با پرورش برخی از مهارت‌های خود، می‌توانید قدرت ذهن را افزایش دهید و برای مواجهه با موانع پیش روی خود در زندگی، به آن مجهز شوید.
تمرین‌هایی برای تقویت قدرت ذهن
تمرین‌های زیادی وجود دارند که به کمک آنها می‌توانید در جهت تقویت قدرت ذهن خود گام بردارید. ما در این مقاله از استارتاپت، به ۵ مورد از این تمرینات اشاره می‌کنیم.
۱. ارزیابی اعتقادات درونی
همه ما در مورد خود، زندگی و کل جهان هستی، اعتقادات درونی اصی داریم. ین اعتقادات، با گذشت زمان به وجود می‌آیند و تا حد زیادی، به تجارب گذشته ما وابسته هستند. شما چه از اعتقادات خود آگاه باشید و چه نباشید، در هر صورت آنها روی افکار، رفتار و احساسات شما تاثیر می‌گذارند.
گاهی اوقات، باورهای اصلی ما نادرست هستند یا هیچ فایده‌ای برایمان ندارند. مثلا اگر معتقد هستید که هرگز در زندگی، موفق نخواهید شد؛ ممکن است کمتر از حد معمول، به فکر پیدا کردن شغل بیفتید یا شاید در مصاحبه شغلی حاضر نشوید. بنابراین باورهای اصلی شما می‌توانند راهنمای درونی شما در مسیر زندگی باشند.
باورهای خود را شناسایی کرده و ارزیابی کنید. به دنبال عقاید سیاه و سفید بگردید و برای آنها استثنا هم قائل شوید. حقایق بسیار کمی در دنیا وجود دارند که واژه‌های «همیشه» یا «هرگز» در مورد آنها صدق می‌کند. اصلاح عقاید نهادینه شده در شما، نیازمند قاطعیت و سخت‌کوشی است و در عین حال می‌تواند سرنوشت شما را متحول کند.
۲. استفاده عاقلانه از انرژی ذهن
هدر دادن انرژی مغز برای مسائلی که هیچ کنترلی روی آنها ندارید، به سرعت انرژی ذهن را از بین می‌برد. هر چه بیشتر به مشکلات منفی و حل‌نشدنی فکر کنید، انرژی کمتری برای تلاش‌های خلاقانه در شما باقی می‌ماند. مثلا نشستن و غصه خوردن درباره پیش‌بینی انجام شده برای هوا، هیچ فایده‌ای ندارد. اگر یک طوفان در راه است، نگرانی چیزی را حل نمی‌کند. بهتر است، دست از نگرانی بردارید و برای مواجهه با آن آماده شوید. به این ترتیب، فقط روی مواردی تمرکز کنید که تحت کنترل شما هستند.
انرژی ذهن خود را برای به انجام رساندن وظایف مولد مثل حل مسئله یا تنظیم اهداف، ذخیره کنید. وقتی افکار شما بهره‌ور نیستند، آگاهانه مسیر مصرف انرژی ذهنی خود را به سمت موضوعات مفیدتر، تغییر دهید. هر چه بیشتر برای استفاده مفید از انرژی ذهنی تلاش کنید، زودتر به این موضوع عادت خواهید کرد.
۳. جایگزینی افکار منفی با افکار مولد
ما غالبا برای فکر کردن درباره افکار خود، وقت صرف نمی‌کنیم؛ اما بهتر است برای انعطاف بیشتر افکارمان، کمی هم برای خودآگاهی و شناخت عادات فکری خود، وقت بگذاریم. افکار منفی و مبالغهآمیزی مثل «هیچوقت نمی‌توانم کاری را به درستی انجام دهم»، باعث می‌شوند تا از پتانسیل کامل خود، بهره نگیرید. پیش از اینکه افکار منفی از کنترل خارج شده و روی رفتار شما تاثیر بگذارند، آنها را شناسایی کرده و جلوی پیشرفتشان را بگیرید.
پس از شناسایی آنها، افکاری را جایگزین کنید که مفید باشند. لازم نیست که این افکار، زیادی مثبت باشند؛ فقط کافی است که در افکار خود، واقع‌بینی را وارد کرده و حفظ کنید. شاید بتوان گفت «من ضعف‌هایی دارم، اما در کنار آ‌ها، نقاط قوت زیادی هم در من وجود دارد». تغییر شیوه فکری، نیازمند نظارت مداوم است و این فرایند می‌تواند ابزار خوبی برای ایجاد یک «شمای بهتر» باشد.
۴. تمرین تحمل ناملایمات
داشتن ذهن قوی به این معنی نیست که احساسات را کنار بگذارید. در واقع، برای افزایش قدرت ذهن باید احساسات خود را به خوبی بشناسید تا در صورت لزوم، بهترین واکنش را انتخاب کنید. یک ذهن قوی، بدون آنکه تحت تاثیر احساسات قرار بگیرد؛ آن را میپذیرد.
باید تشخیص دهید چه زمانی باید برخلاف احساستان عمل کنید. مثلا اگر اضطرابی دارید که شما را از امتحان موضوعات یا قبول فرصت‌های جدید باز داشته است، باید سعی کنید تا از ناحیه امن خود خارج شوید. تحمل ناملایمات و احساسات ناخوشایند، به تمرین نیاز دارد؛ اما کم کم با افزایش اعتماد به نفس، این صبوری برای شما، ساده‌تر خواهد شد.
سعی کنید مانند شخصی که الگوی شما است، عمل کنید. به جای اینکه بگویید «کاش می‌توانستم بیشتر تفریح کنم»، چه خوشتان می‌آید یا نه، تلاش کنید تا رفتارتان به نحوی تغییر کند که عادت تفریح، در شما قدرت بگیرد. در جهت دستیابی به نتایج بزرگتر، تحمل برخی ناملایمات ضروری است و به شما کمک می‌کند تا با برداشتن هر قدم کوچک در راستای چشم‌انداز خود، آن را بیشتر به واقعیت نزدیک کنید.
۵. بازتاب پیشرفت روزانه
دنیای پر هیاهوی امروزی اجازه نمیدهد تا زمان زیادی برای انعکاس استعدادهای خود، داشته باشیم. برای بازتاب پیشرفت‌هایی که در مسیر تقویت ذهن به دست آوردید، وقتی را در نظر بگیرید. پایان هر روز، از خود بپرسید که چه چیزی درباره افکار، احساسات و رفتار خود یاد گرفتید. ببینید به دنبال بهبود چه مواردی هستید یا چه کارهایی را باید برای بهبود آن صورت دهید؟
تقویت قدرت ذهن یک فرایند مداوم است. همیشه امکان برای پیشرفت وجود دارد و گاهی بهبود شرایط، کار دشواری به نظر می‌رسد. بازتاب پیشرفت، باعث میشود تا توانایی شما برای پیش رفتن در ادامه مسیر، تقویت شود و براساس ارزش‌هایی که دارید، به تعریف موفقیت دست پیدا کنید.